به دلايل متعدد کشور ايران همواره فراروي تهديد حمله هاي بيولوژيک عليه محصولات کشاورزي بوده و خواهد بود.
به گزارش خبرنگار موج، به دلايل متعدد کشور ايران همواره فراروي تهديد حمله هاي بيولوژيک عليه محصولات کشاورزي بوده و خواهد بود. گزارش هاي متعدد منابع نظامي، اطلاعاتي و امنيتي دنيا مبني بر تهيه و توليد انبوه سلاح بيولوژيک از عامل سياهک گندم و انباشت آن توسط کشور عراق در زمان حکومت صدام براي حمله به مزارع کشور نمونه بارز عملي اين گونه تهديد هاست. لذا ريشه يابي آسيب پذيري کشاورزي کشور در برابر حمله هاي بيولوژيکي و ارايه راه حل هاي مناسب و عملي براي جلوگيري و خنثي کردن اين ونه يورش ها اهميت ويژه اي دارد.
سال ها بخش کشاورزي محور توسعه کشور قلمداد شده و همواره سهم شاياني در توليد و اشتغال داشته است. از 8/164 ميليون هکتار مساحت کشور تنها 2/13 ميليون هکتار يعني حدود 8/7 درصد به محصولات سالانه و دايمي اختصاص دارد. توليد سالانه محصولات کشاورزي بالغ بر 5/68 ميليون تن است که بيش از نيمي از آن در 6 استان کشور توليد مي شود. بيش از 70 درصد سطح زير کشت محصولات سالانه به غلات شامل گندم، جو و برنج اختصاص داشته و از 5/46 ميليون تن محصول توليدي، حدود 15 ميليون تن به غلات مربوط مي شود.
بخش کشاورزي علاوه بر تامين 80 درصد نيازهاي غذايي و 25 درصد از توليد ناخالص ملي براي بيش از يک سوم نيروي کار کشور، اشتغال ايجاد کرده است. جايگاه ايران در توليد برخي محصولات کشاورزي بسيار خوب و مناسب است. ايرن با اختصاص بيش از 388 هزار هکتار از اراضي باغي خود به کشت پسته و توليد سالانه حدود 304 هزار تن پسته توانسته است با صدور حدود 150 هزار تن در سال، سالانه بين 400 تا 500 ميليون دلار ارز وارد کشور کند.
جايگاه جهاني ايران در توليد خرما نيز حائز اهميت زيادي است. بيش از 228 هزار هکتار نخلستان هاي کشور سالانه حدود 875 هزار تن محصول خرما برداشت مي شود.
علاوه بر پسته و خرما، ايران در توليد گيلاس و زعفران نيز مقام اول جهان را دارا بوده و دومين توليد کننده خيار، زردآلو، گردو، سومين توليدکننده طالبي، گرمک، خربزه، کشمش، چهارمين توليدکننده هندوانه، بادام، انجير و چاي و پنجمين توليدکننده ليو است. همچنين در توليد سيب، نارنگي، فندق، انگور، پرتقال، گوجه فرنگي، پياز و عدس در رده هاي ششم تا دهم قرار دارد.
علاوه بر آن تلاش ايران در راستاي خودکفايي و خوداتکايي در گندم، روغن و غيره مسئولان و متخصصان مربوط را ملزم به تلاش براي افزايش عملکرد گندم، دانه هاي روغني، چغندر قند، نيشکر و غيره با کاهش زيان وارده بوسيله آفات و بيماري ها و جلوگيري از آلودگي اين محصولات به بيماري يا آفات جديد و نوظهور است.
به رغم تنوع زياد باغات کشور تمرکز کشت در نقاط و يا نواحي خاص از ويژگي هاي ديگري است که در مورد بسياري از محصولات کشاورزي ايران وجود داشته و اين امر آسيب پذيري ان را در مقابل آفات و عوامل بيماري زاي بيگانه و نوظهور بيشتر مي کند.
تمرکز بيش از 25 درصد از توليد گندم کشور در سه استان خراسان، فارس و خوزستان و 78 درصد شلتوک توليدي در استان هاي گيلان و مازندران، 82 درصد محصول پسته در کرمان، 92 درصد مرکبات در استان هاي مازندران، فارس، هرمزگان و کرمان، 91 درصد خرما در پنج استان جنوبي کشور، 30 درصد سيب زميني در استان هاي همدان، اردبيل، خراسان و فارس و غيره از ويژگي هايي است که از يک سو توان گزينش و مانور توليدکنندگان را در مديريت کشت در زمان حمله يک آفت يا بيماري کاهش داده و از سوي ديگر سبب گسترش توسعه سريع آفت و بيماري و زيان جبران ناپذير به محصول خواهد شد.
نگاهي گذرا به فهرست آفات و بيمارگرهايي که طي دهه اخير به کشور وارد شده و متاسفانه پس از مدتي در بيشتر مناطق مساعد اقليمي جايگزين شده اند، بيانگر اين واقعيت اس که شبکه و نظام موجود حفظ نباتات و قرنطينه اي کشور عليرغم خدمات ارزنده در مهار آفات و بيماري هاي مهم و جلوگيري از ورود برخي ازعوامل زيانبار به کشور موفقيت چنداني نداشته است.
لذا با توجه به حجم روزافزون واردات کالاهاي کشاورزي به کشور اجراي طرح هاي متعدد توسعه اي در بخش هاي باغباني و زراعت و در عين حال رکود و يا حتي کاهش روز افزون امکانات و نيروي متخصص در حفظ نباتات و قرنطينه گياهي کشور و عدم اختصاص بوجه کافي به موسسات پژوهشي ذيربط، امکان مهار و جلوگيري از ورود آفات بيمارگر بيگانه به کشور به طور کامل وجود نداشته و اين ضعف نيز کشاورزي ايران را فراوري تهديد و آسيب هاي جدي قرار داده است.
منبع : وب سايت خبري صنعت غذا و كشاورزي
