معاون اول رئيس جمهور طرح جامع صيد و صيادي درياي خزر را به منظور ساماندهي بهره‌برداري و صيد پايدار از منابع آبزي درياي خزر به وزارت جهاد كشاورزي ابلاغ كرد.
به گزارش خبرگزاري فارس، هيئت وزيران در جلسه مورخ 16 / 3 /89 بنا به پيشنهاد شماره 25946 / 020 مورخ 30 / 7 / 1387 وزارت جهاد كشاورزي طرح جامع صيد و صيادي درياي خزر ( ساماندهي بهره‌برداري و صيد پايدار از منابع آبزي درياي خزر) كه به تاييد مهر « هيئت دولت» رسيده است، تعيين كرد.
بر اساس اين گزارش وزارت جهاد كشاورزي موظف است با همكاري معاونت برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رييس‌جمهور، سازمان حفاظت محيط زيست و وزارتخانه‌هاي كشور، دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح، راه و ترابري، تعاون و مسكن و شهرسازي ظرف شش ماه پس از ابلاغ اين طرح، آيين‌نامه و دستورالعمل اجرايي مورد نياز براي تحقق اهداف طرح جامع صيد و صيادي درياي خزر را تهيه و به هيئت وزيران ارايه نمايد.
بر اين اساس همچنين معاونت برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رئيس‌جمهور موظف است اعتبارات لازم براي اجراي طرح را با توافق وزارت جهاد كشاورزي ( سازمان شيلات ايران) در قالب لوايح بودجه سنواتي پيش‌بيني نمايد.
اهداف كلي اين طرح جلوگيري از روند نزولي صيد و كمك به بهره‌برداري پايدار از ذخاير و منابع آبزي درياي خزر، حفظ و پايدار اشتغال صيادي و فراهم كرد شرايط اقتصادي براي تشكل‌هاي صيادي، بهبود وضعيت ذخاير و زيستگاه‌هاي طبيعي درياي خزر وافزايش ميزان توليد و بهره‌برداري تعريف شده است.
همچنين جلب مشاركت جامعه بهره‌بردار در امر بهره‌برداري، بازسازي و حفاظت از ذخاير دريايي، هماهنگي دستگاه‌هاي ذيربط در امر صيد و بهره‌برداري از دريا و و نوار ساحلي از ديگر اهداف اين طرح است.
بر اساس اين گزارش، با توجه به اينكه فعاليت‌هاي شيلاتي حدود 13 هزار فرصت شغلي براي صيادان و 28 هزار فرصت شغلي مستقيم آبزي پروري در استان‌هاي شمالي فراهم كرده در راستاي اين مهم 10 پروژه شامل پروژه‌هاي تحقيقاتي، مطالعاتي و آموزشي، حفاظت طبيعي، بازسازي آبزيان حفاظت فيزيكي، ساماندهي بهره‌برداري از منابع آبزي درياي خزر، گسترش تعاملات ملي، منطقه‌اي و بين‌المللي، افزايش كيفيت و ارزش افزوده محصولات شيلاتي، اصلاح ساختارهاي سازماني و تأمين مشاركت جامعه صيادي، مسايل حقوقي و قانوني و توسعه پرورش آبزيان در اين طرح پيش‌بيني شده است.
بر اساس اين گزارش با تصويب و اجرايي شدن اين طرح پيش‌بيني مي‌شد ميزان صيد و بهره‌برداري از ماهيان خاوياري طي سالهاي اجراي برنامه تا سال 1393 از 115 تن به حدود 90 تن رسيده و تا سال 1400 به بيش از 480 تن افزايش يابد.
اين افزايش با توجه به شرايط حاضر حاكم بر صيد ماهيان خاوياري، توليد اين گونه از ماهيان تا سال 1400 به بيش از 4 برابر سال پايه خواهد رسيد. همچنين ميزان تأثير اجراي طرح مذكور بر روي صيد و بهره‌برداري انواع ماهيان استخواني در پايان عمليات اجرايي موجب بيش از 1.5 برابر شدن و تا سال 1400 موجب چهاربرابر شدن ميزان صيد و بهره برداري از دريا خواهد گرديد.
اين در حالي است كه اين تأثيرگذاري در خصوص احياي ذخاير كيلكا ماهيان در حد كمتري بوده و در طي اجراي طرح 1.5 برابر و تا سال 1400 به بيش از 2 برابر سال پايه خواهد رسيد.
همچنين تأثيرات حاصل از اجراي طرح بر روي توليدات آبزي پروري تا سال 1393 حداقل تا 2 برابر افزايش و تا سال 1400 حدود 2.5 برابر افزايش را نشان مي‌دهد
* توجيه اقتصادي طرح:
با توجه به ميزان بهره‌برداري انواع آبزيان از درياي خزر مي‌تواند درآمد حاصله را در صورتي كه تمامي قيمت‌ها در طول اجراي پروژه ثابت فرض شوند ( ميانگين قيمت پنج ساله در نظر گرفته شده است)
محاسبه نمود. در اين راستا قيمت ميانگين هر كيلوگرم خاويار معادل 21 ميليون ريال قيمت هر كيلوگرم گوشت ماهيان خاوياري يك150 هزار ريال، قيمت هر كيلوگرم ماهي استخواني به طور متوسط بيست هزار ريال، قيمت هر كيلوگرم ماهي كيلكا 2هزار ريال و قيمت هر كيلوگرم ماهي پرورشي 18 هزار و 200 ريال ثابت فرض شده است.
با توجه به پيش‌بيني‌هاي به عمل آمده درآمد حاصله از بهره‌برداري از منابع آبزيان درياي خزر در پايان اجراي طرح در سال 1393 به حدود 2 برابر در سال پايه رسيده و همچنين اين ميزان درآمد تا سال 1400 به حدود سه برابر خواهد رسيد. مطابق محاسبات به عمل آمده كل اعتبارات طرح كه عمده آن به صورت عمراني و ماندگار خواهد بود تا اتمام طرح يعني در سال 1393 از محل درآمدهاي حاصله قابل وصول خواهد بود اين در حالي است كه حفظ اكوسيستم درياي خزر و گونه‌هاي مربوط به آن و احياي اين درياي با ارزش به صورت درآمد و ارزش ريالي محاسبه نگرديده است. از طرفي حفظ و افزايش مشاغل بخش كشاورزي نيز خود به عنوان درآمد بزرگ در اين طرح قابل محاسبه است كه در منابع درآمدي لحاظ نگرديده است.
براساس برآوردهاي انجام شده و اطلاعات مندرج در جدول ياد شده، در صورت تصويب و اجراي اين طرح درآمدي بيش از 7هزار ميليارد ريال در سال 1400 ناشي از اقدامات انجام شده در قالب اين طرح حاصل خواهد شد كه حدود سه برابر بيش از سال 1389 خواهد بود. از اين رقم معادل 14.2 درصد سهم ماهيان خاوياري، 23 درصد سهم ماهيان استخواني 8/. درصد سهم ماهيان كيلكا و 62 درصد سهم آبزي پروري خواهد بود.
در مجموع درآمدهاي مستقيم حاصل از اجراي طرح در طي يك دوره 11 ساله بر پايه قيمت ثابت سال 87 بيش از 55 هزار ميليارد ريال مي‌باشد و به طور متوسط سالانه بيش از 5 هزار ميليارد ريال بوده كه حدود 2.3 برابر اعتبار تامين شده از محل درآمدهاي عمومي دولت و بيش از 1.2 برابر كل اعتبارات دولتي، بانكي و سرمايه‌گذاري بخش خصوصي در مدت 5 سال خواهد بود.
ارزش اكولوژيكي اجراي طرح كه منجر به بهبود شرايط محيط طبيعي و ذخاير ارزشمند درياي خزر و احياي دريا مي‌گردد به صورت ريالي مورد برآورد قرار نگرفته است و خود نيازمند بررسي‌هاي زياد‌تري مي‌باشد.
با توجه به پروژه‌هاي پيش‌بيني شده در اين طرح مي‌توان گفت كه انجام طرح جامع صيد و صيادي درياي خزر علاوه بر ساماندهي بهره‌برداران و صيد پايدار از منابع آبزي و افزايش درآمد صيادان، موجب ايجاد مشاغل مستقيم و غيرمستقيم در قالب فعاليت‌هاي آبزري پروري، توريستي‌ـ تفريحي و غيره نيز خواهد شد و صرفه اقتصادي فراواني براي ساكنين حاشيه درياي خزر به همراه خواهد داشت.
منبع : وب سايت خبري صنعت غذا و كشاورزي
