اعلام آمادگی فائو برای مقابله با ضرر سالانه یک میلیارد دلاری ناشی از تخریب اراضی در ایران
سازمان خواربار و کشاروزی ملل متحد (فائو) از اعلام آمادگی خود برای توسعه همکاری با وزارت جهاد کشاورزی در مقابله با تخریب اراضی و مناطق جنگلی ناشی از چالشهای تغییرات اقلیمی و کمبود آب، در قالب برنامه یکپارچه کشوری به شیوهای پایدار و با مشارکت جوامع محلی خبر داد.
سرج ناکوزی نماینده فائو در ایران در پایان بازدید سه روزهٔ خود (۲۶ تا ۲۸ اردیبهشت) از استان کرمان و حضور در شهرستان ریگان به عنوان یکی از سایتهای پروژه «احیای اراضی جنگلی و تخریب شده» که توسط فائو، سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور و با حمایت مالی تسهیلات جهانی محیط زیست (جف) در حال انجام است، بر نتایج ارزشمند حاصل از انجام این پروژه در احیای اراضی جنگلی و تخریب شده تحت تاثیر فرسایش بادی و خاکهای شور تاکید کرد.
ناکوزی تصریح کرد: این پروژه نمونهای از همکاری موثری است که دست آوردهای آن نه تنها حفاظت از منابع ارزشمندی طبیعی را به همراه داشته، بلکه عاملی برای ارتقاء معیشت جوامع محلی نیز به شمار میآید.
نماینده فائو تصریح کرد، تکمیل دانش و قابلیتهای موجود در دفتر امور بیابان، سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور با تجارب فنی فائو عملا منجر به تسریع مقابله با چالشهای اقتصادی و زیست محیطیای شده که جوامع روستایی ریگان را هدف قرار داده است.
وی افزود، این همکاری دقیقا نمونه ایده آل مشارکت فائو در ایران است که تجارب فنی بین المللی در حمایت از سازمانهای ملی جهت پر کردن خلاءهای ظرفیتی به کار گرفته میشود، به گونهای که ما را قادر میسازد با موفقیت به راه حلهای پایداردر بلند مدت دست یابیم.
ناکوزی در نشستی جداگانه با علیرضا رزم حسینی، استاندار کرمان چالشهای فراروی این استان در بخشهای فرسایش خاک، احیای اراضی جنگلی، مقابله با بیابان زایی، بهبود معیشت جوامع روستایی و مواجهه با مسئله کمبود آب مورد بحث و بررسی قرار داد.
نماینده فائو با مطلع ساختن استاندار کرمان از «ابتکار منطقهای کمبود آب» در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا توسط سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد، گفت: این اقدام در چارچوب درخواست کشورهای عضو جهت مدیریت منابع آب صورت گرفته است، چرا که در ایران نیز حدود ۹۲ درصد از منابع آب کشور در بخش کشاورزی مصرف میشود.
رزم حسینی نیز با اذعان به اینکه تجارب و تخصصهای فائو که در بخشها و زمینههای مختلف در مقابله با چالشهای فراروی استان بسیار حائز اهمیت است، از فائو خواست با پشتیبانیهای فنی خود استان کرمان را درتدوین برنامهای جامع و یکپارچه که پیش بینی مشارکت پررنگتر بخش خصوصی را داشته باشد، حمایت نماید.
پروژه «احیای اراضی جنگلی و تخریب شده با تاکید بر اراضی تحت تاثیر فرسایش بادی و خاکهای شور» با بودجهای معادل ۱۱ میلیون دلار به احیای تنوع زیستی و ظرفیت اراضی جنگلی تخریب شده میپردازد، به طوری که مقامات محلی و جوامع روستایی را برای تامین محصولات و خدمات مورد نیاز جهت معیشت پایدارهمراه با داشتن امنیت غذایی در عین مقابله با بیابان زایی یاری میکند.
در حال حاضر فرسایش خاک شامل فرسایش بادی و آبی یکی از مهمترین عناصر تخریب اراضی در ایران محسوب میشود.
از مجموع مساحت کشور، ۷۵ میلیون هکتار از اراضی در معرض فرسایش آبی و ۲۰ میلیون هکتار در معرض فرسایش بادی قرار گرفتهاند و پنچ میلیون هکتار دیگر نیز توسط انواع مواد شیمایی و یا فعالیتهای فیزیکی تخریب میشوند. در نتیجه این فرایند بیش از دو میلیون هکتار از اراضی کشور از حاصل خیزی خارج شدهاند و متقابلا بخشهای گستردهای از اراضی با سطح بالایی از شوری خاک رو به رو شدهاند.
شوری خاک یکی از عوامل محدود کننده توسعه کشاورزی در ایران به شمار میآید. این پدیده در مناطق خشک و نیمه خشک به مراتب شدیدتر است، ۳۴ میلیون هکتار از این اراضی با سطح بالای شوری خاک مواجهاند که از این میزان 4.1 میلیون هکتار را اراضی تحت آبیاری تشکیل میدهد. ۵۰ درصد از اراضی تحت آبیاری در ایران به طور مستقیم یا غیر مستقیم وابسته به منابع آبهای زیر زمینی از جمله چشمهها میباشند.
شایان ذکر است، در حال حاضر سالانه نیم میلیون هکتار از خاک کشور به دلیل شوری و یا غرقابی شدن از بین میرود. کمبود فزاینده منابع آب نیز باعث حفر چاههای عمیقتر و نتیجتا استخراج آب با سطح بالاتر شوری شده است. ضرر ناشی از شوری و تخریب خاک در ایران سالیانه حدود یک میلیارد دلار تخمین زده شده است.
فائو به عنوان سازمان پیشرو فنی جهانی در حوزه جنگلداری و مدیریت پایدار اراضی آمادگی دارد تا با دولت جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با چالشهای مذکور وارد عمل شود.
منبع: ایانا